مس یکی از عناصر مهم قدیمی معدنی می‌باشد که از دیرباز در اختیار انسان‌ها قرارگرفته و امروزه کاربرد مس بیشتر در انواع ظروف مسی پخت غذا و ظروف مسی تزیینی و الماس تراش و ظروف مسی فیروزکوب می‌باشد، علاوه بر رنگ بسیار زیبا و جذاب این عنصر معدنی می توان به فواید ظروف مسی اشاره کرذ که در انتخاب ظروف مسی برای پخت و پز نقش بسزایی برای سلامتی انسان‌ها دارد.
انسان‌ها روزانه برای خوردن و آشامیدن از ظروف برنج و آنتیک استفاده می کنند، که استفاده از ظروف مسی مانند؛ سماور، بشقاب مسی، قاشق چنگال مسی، لیوان مسی و دیگر ظروف مورد نیاز روزانه در آشپزخانه با توجه به فوایدی که ظروف مسی دارند، برای بدن بسیار مفید می‌باشد. با تولید انواع مختلف ظرف مسی از موادی که برای سلامتی بدن انسان‌ها بسیار مفید هستند و در صورتی که بعضی از مواد و متریال‌ها که برای تولید ظروف حاوی مواد مضر شیمیایی، جیوه، سمی و دیگر عناصر مضر که برای بدن ضرر دارند، هستند.
مهم‌ترین فواید ظروف مسی طبخ بهتر غذا در این ظروف و سالم‌تر شدن غذا هنگام طبخ غذا در این ظروف به دلیل عناصر مسی این ظروف می‌باشد، علاوه بر این وجود ظروف مسی در محیط آشپزخانه موجب افزایش زیبایی و جلوه ظاهری آشپزخانه و فضای خانه‌ي می‌شود. ظروف مسی به دلیل انتقال حرارت و هدایت یکدست گرما هنگام پخت غذا موجب پخت راحت و منحصر به فرد غذا می‌شود.
خرید ظروف مسی ارزان
30مورد از فواید ظروف مسی برای بدن
- درمان التهاب مزمن و درمان آرتروز
- تشکیل سلول‌های قرمز خونی
- بالا بردن ایمنی بدن
- سوزاندن چربی‌ها
- پیشگیری از کم خونی
- بهبود سلامت پوست و مو
- تضمین سلامت قلب
- سلامت رگ های خونی
- سلامت اعصاب و روان
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- سلامت استخوان ها و مفاصل
- حفظ شادابی
- رفع خواب آلودگی
- افزایش طول عمر
- رفع مشکلات جسمی
- رفع دردهای مفصلی
- تحریک مغز
- درمان بیماری های کلیه
- درمان بیماری های سوء تغذیه
- درمان بیماری های سلیاک
- هیپوپروتئینمی ایدوپوپاتیک
- ضد افسردگی
- ضد سرطان قوی
- انرژی زا
- ترشح هورمون‌ها برای تعادل غدد تیروئید
- افزایش جذب آهن
- تأمین اکسیژن مورد نیاز بافت‌های بدن
- حمل اکسیژن در خون
- افزایش آدرنالین نوراپی نفرین و دوپامین در بدن
- افزایش آنزیم‌های روده‌ای
30مورد از فواید ظروف مسی برای بدن
موارد زیر با افزایش مس خون ممکن است دیده شود؛
- عفونت‌های میکروبی
- ویروسی
- سیروزها
- پرکاری شدید تیروئید
- انفارکتوس قلب
- تب حاد روماتیسمی
- بعضی از انواع سرطان‌ها
- لوپوس ارتیماتو
- لوسمی مزمن
- هموکروماتوزیس
نکات مهم در استفاده از ظروف مسی
ویژگی پوشش سطح داخلی ظروف مسی با قلع سبب شده است این ظروف برای طبخ هر نوع غذا مناسب باشد و عمل سفیدکاری سطح این ظروف، با توجه به میزان استفاده از ظروف، در طول سال ممکن است چند بار نیاز به سفیدکاری داشته باشد.
با رعایت نکات زیر می‌توانید از خواص ظروف مسی بهره‌مند شوید؛
- برای دوام بشتر سفید ظرف، بعد از خرید ظرف، قبل از استفاده از آن، یک ابر را با خاکستر نرم ذغال نم دار کرده و داخل ظرف بکشید و سپس ظرف را آبکشی کنید، برای تمیز کردن سطح بیرونی ظرف مسی می‌توانید از سرکه و نمک برای استفاده کنید، برای تمیز کردن ظرف مورد نظر می‌توانید قره قروت یا آب نارنج را جایگزین سرکه کنید.
- توصیه می‌شود هنگام اولین استفاده برای پخت و پز ظروف مسی، مقدار کافی شیر داخل ظرف بریزید و بعد از جوشاندن شیر همه قسمت‌های داخل ظرف مسی را با شیر بشورید، با این کار هم موجب ضدعفونی شدن ظرف می‌شود و هم باعث افزایش عمر پوشش قلع داخل ظرف می‌شود و مانع سیاه شدن زود هنگام ظرف می‌شود؛ توجه داشته باشید که شیر استفاده شده برای این کار را دور بریزید.
- توصیه می‌شود هنگام طبخ غذا در ظروف مسی باید با شعله ملایم انجام شود.
- توجه داشته باشید هرگز نباید ظرف مسی را خالی و بدون غذا روی شعله قرار دهید این کار موجب سوختن پوشش قلع ظرف می‌شود حتما ابتدا آب یا مواد غذایی را داخل ظرف مسی بریزید و سپس ظرف را روی شعله‌ی آتش با حرارت ملایم قرار دهید.
نکات مهم در استفاده از ظروف مسی
- از نگهداری غذا در داخل ظروف مسی در یخچال بپرهیزید.
- با طبخ غذاهای ترش و یا طبخ غذا با آب آشامیدنی کلردار، لکه‌های سیاه رنگ در سطح درونی ظرف سفید قلع اندود شده، به وجود می‌آید که این مسئله عادی می‌باشد و به دلیل ویژگی کلر آب آشامیدنی و فلز قلع می‌باشد و هیچگونه زیان و ضرری برای سلامتی ما ندارد، به دو روش می‌توانید برای تمیز کردن و از بین بردن این لکه‌های کدر و سیاه اقدام کنید، اولین روش این است که می‌توانید ظرف را قلع اندود کنید و روشی دیگر این است که سطح داخل ظرف را با پودر ظرفشویی و خاکستر به وسیله یک اسکاج نرم بشورید. (هنگام تمیز کردن و شستشوی ظرف مسی از هیچ نوع سیم ظرفشویی‌ای به هیچ عنوان استفاده نشود)
- بعد از به وجود آمدن قرمزی در داخل ظروف مسی می‌توانید برای پخت هر نوع شیرینی و یا برنج از آن‌ها استفاده کنید و از پخت و پز غذاهای ترش داخل ظروف قرمز شده خودداری کنید.
- ساخت ظروف مسی به دو شیوه دستی یا کوره‌ای و به روش پرسی یا ماشینی می‌باشد، ساخت ظروف دستی کوره‌ای که به صورت چکشی ساخته می‌شود ضخامت بیشتری دارند و غذا در ظروف چکشی دیرتر می‌سوزد.
- برای قلاع کردن ظروف، توجه داشته باشید که ظروف را به افرادی بسپارید که مطمئن باشند زیرا به تازگی بعضی افراد به وسیله جوهر نمک که مقدار زیادی اسید دارد به قلاع کردن ظروف مسی اقدام می‌کنند.
- هرگز ظروف مسی را به وسیله ماشین ظرفشویی نشورید و حتما پس از شستن ظروف مسی، آن‌ها را با یک حوله نرم خشک کرده آب آن را بگیرید.
- هرگز از در قابلمه مسی غذا نگه ندارید و تنها هنگام پخت و پز باید از این ظروف استفاده شود.
- برای مانع شدن از زنگ زدگی ظروف مسی می‌توانید قلم مو آغشته شده به آب پیاز را روی ظروف مسی بمالید.
نکات نگهداری از ظروف مسی
نکات ایمنی هنگام استفاده از ظروف مسی
قابلمه‌های مسی برای پخت و پز که با موادی مثل استیل ضد زنگ و قلع ترکیب شده اند، از مسمومیت‌های مربوط به مس می‌توانند از شما محافظت کنند. به دلیل حل شدن راحت فلز با بعضی از غذاها مقدار زیاد آن می‌تواند باعث استفراغ، اسهال و حالت تهوع شود.
فواید دیگر ظروف آشپزی مسی
قابلمه ها و تابه های مسی علاوه بر این که موجب جذابیت و زیبایی آشپزخانه می‌شوند، همچنین مس به دلیل ویژگی هدایت کننده حرارت و منتقل کننده عالی و یکدست گرمایی که دارد و برای پخت و پزها در مقدار بالا، بسیار عالی و پرکاربرد هستند؛ آشپزها ،غالبا برای تهیه غذاهایی که به گرمای کنترل شده دارند از قابلمه ها و ماهیتابه های مسی استفاده می کنند.
معمولا قابلمه ها و تابه های مسی، با قلع یا استیل ضد زنگ پوشش داده می شوند، که این نکته از نگرانی مصرف کنندگان برای مسمومیت با مس را می‌کاهد؛ انتقال گرمای این ظروف، از طریق پوشش قلع آن محافظت می‌شود.
فواید دیگر ظروف آشپزی مسی
برخی از فواید آشپزي و غذا خوردن در ظروف مسي
پوست‌هایی که آسیب دیده و خشک هستند به کمک مس درمان می‌شوند، مس با تولید سلول‌های پوستی سالم به سلامت و شادابی پوست کمک می‌کند؛ نوشیدن آب در فنجان و لیوان مسی نیز، موجب افزایش کشش پوست (خاصیت الاستیسیته) و سلامت پوست می‌شود.
مس با تولید ملانین در بدن انسان‌ها موجب می‌شود سلامت و رشد مو را بازگرداند و سبب افزایش رشد سریع مو می‌شود.
با مصرف مس انسداد شریان‌ها از بین می‌رود. همیچنین از ایجاد پلاک‌هایی که موجب انسداد رگ‌های خونی می‌شود، جلوگیری می‌کند.
مس با تحریک بدن برای تولید میلین موجب افزایش سرعت عملکرد مغز می‌شود.
مصرف مس به بهبود بیماری آرتروز کمک می‌کند. بهبود بیماری آرتروز با بازسازی غضروف‌هایی که موجب مشکلات مفصل شده انجام می‌شود، همچنین بهبود درد مفاصل و تورم مفاصل نیز کمک می‌کند.
فواید ظروف مسي
نظر متخصصان طب سنتی در خصوص ظروف مسی
نظر متفاوت متخصصان طب سنتی در مورد استفاده از ظروف مسی؛
- در صورت مصرف بیش از اندازه مس، با وارد شدن مس بیش از نیاز بدن، در کبد رسوب می‌کند و موجب مسمومیت می‌شود. علاوه بر این تجمع بیش از اندازه مس در بدن باعث بروز سر درد و تهوع می‌شود. در صورت وارد شدن مس در غذا موجب مختل شدن جذب کلسیم و آهن می‌شود. لازم است بدانید ظروف مسی حتما باید لعاب داشته باشند. در صورتی که ظروف مسی قدیمی بدون لعاب باشند پخت غذا در آن‌ها درست نیست.
- در کتاب‌های تغذیه طب اسلامی استفاده از ظروف مسی و روی به دلیل آزاد کردن این عناصر مس موجب می‌شود روی ارزش غذا تاثیر گذاشته و بر عملکرد سیستم اعصاب، مغز و غدد درون ریز بدن موثر می‌باشد اکسید شدن ظروف مسی یکی از مضرات این ظروف می‌باشد. اکسید شدن ظروف مسی بسیار خطرناک است و با قلع اندود کردن به موقع این ظروف از این رویداد جلوگیری می‌شود.
- حکیم محمد ارزانی، که یکی از بزرگترین حکمای و علمای طب ایرانی می‌باشد؛ در کتاب «مفرح القلوب»، که در مورد شرح کتاب قانونچه می‌باشد. این کتاب که درمورد طب است (قرن هشتم هجری قمری) می‌باشد. حکیم محمد ارزانی می گوید: اگر مدت زمان پخت غذا در ظروف
- .مسی زیاد باشد و یا غذا ترش یا چرب باشد طبخ و پخت غذا در ظرف مسی خوب نیست
ظروف مسی در طب سنتی
مضرات پخت غذا در ظروف مسی از نظر متخصصان طب سنتی
- با استفاده از قلع اندود کردن ظروف مسی مضرات استفاده از این ظروف را کم می‌کند اما به صورت کامل ضرر آن را برطرف نمی‌کند. حکیم محمد ارزانی قلع اندود کردن مداوم را پیشنهاد نمی‌کند و ظرف مسی که قلع آن رفته است قلع اندود کردن آن را شدیدا نهی کرده است. استفاده از ظرف مسی به صورت مکرر را موجب بروز جذام می‌دانسته است. بهترین ظروف از نظر حکیم محمد ارزانی ظروف آبگینه (پیرکس) و چینی می‌باشد.
- در کتاب تحفة المؤمنین که این کتاب از منابع معتبر در مورد دارو و مفردات طبی می‌باشد، مولف این کتاب سید محمد مؤمن تنکابنی می‌باشد. ایشان طبیب قرن 11 می‌باشد و از منابع معتبر در مورد دارو و مفردات طبی می‌باشد. ایشان استفاده از ظروف مسی بی قلع را بسیار مضر و زیان بار توصیف کرده است.
- در کتاب مخزن الادویه که تألیف حکیم عقیلی خراسانی می‌باشد. حکیم عقیلی خراسانی طبیب و دانشمند بزرگ در قرن 12 هجری قمری بوده است که از جامع ترین و کامل ترین مجموعه دارویی در طب سنتی ایران می‌باشد، ذکر شده است که آشامیدن و خوردن غذاهای ترش، گوشت ها، لبنیات، در ظروف مس بدون قلع به ویژه در صورتی که غذا یا لبنیات مدتی در ظرف مسی مانده باشد بسیار مضر و زیان بار است و موجب بروز بیماری برص (در بیماری برص نوعی لکه های پوستی روی پوست ظاهر می‌شود) می شود.
- شیخ الرئیس در کتاب قانون خود ذکر کرده است: واجب است از پخت و پز و طبخ هر آنچه که چرب یا شور و یا شیرین است در ظروف مسی پرهیز کنید. مانند گوشت و لبنیات و هر آنچه که ترش می‌باشد در ظروف مسی پرهیز کنید و همچنین از آشامیدن در ظروف مسی که زنگار می بندد بپرهیزید زیرا زنگار نوعی سم قاتل می‌باشد.
مضرات ظروف مسی
چه غذاهایی را نباید در ظروف مسی پخت
ظروف مسی گاهی به سرعت زنگ می‌زنند، استفاده از ظروف مسی که دچار اکسید شده‌اند، موجب مسمویت افراد می‌شود. تلاش کنید در این ظرف‌ها غذاهای بسیار ترش و اسیدی را زمان طولانی نگه نکنید. زیرا این موضوع موجب آسیب به ظرف و با گذشت زمان آسیب به خودتان خواهد شد.
توجه داشته باشید برای شستشوی ظرف‌های مسی اصلا از سیم ظرفشویی استفاده نکنید و از ابزار دیگر استفاده کنید که موجب ایجاد خراش نشود. با عمل سیم کشی ظروف هنگام شستشو موجب ترکیب شدن مقدار زیاد مس در غذا می‌شود. در صورت جذب مس زیاد در بدن موجب بروز حالت تهوع و اسهال و استفراغ می‌باشد.
